مسجد آدینه رامسر

مسجد آدینه رامسر در روستای جواهرده قرار دارد و قدمت آن به بیش از 7 قرن پیش باز می گردد! فاصله این مسجد از مرکز شهر رامسر 25 کیلومتر است. این مسجد در گذشته دزگا مزگتی نامیده می شد و طبق سنت موجود به عنوان آتشدان و معبد زرتشتیان مورد استفاده قرار می گرفت. این موضوع یکی از ویژگی هایی است که بر قداست این مکان می افزاید و تا کنون آن را ثابت قدم نگه داشته است. این مسجد امروزه مسجد جامع ناحیه جواهرده و مهمترین پایگاه مذهبی این ناحیه می باشد.

مسجد آدینه در گذشته مانند سایر بناهای باستانی از چوب و گل ساخته شده بود و هیچ ستونی در آن دیده نمی شد. در گویش رامسری به این نوع معماری که از ستون و ستون استفاده نمی شود درواجن می گویند. این بنا به قدری منحصر به فرد بود که علاوه بر گردشگران ایرانی، گردشگران خارجی نیز جذب این مسجد باستانی شدند!

تاریخچه ساخت مسجد آدینه رامسر

نکته ای که در مورد تاریخچه این مسجد وجود دارد این است که تاریخ خاصی برای ساخت آن وجود ندارد! البته یک سری سرنخ ها به ما کمک می کند تا زمان تقریبی ساخت این بنا را پیدا کنیم. بیایید این راهنما را با هم بررسی کنیم. اولین سرنخی که می توان تاریخ تقریبی ساخت این مسجد را حدس زد نام آن است. همانطور که می دانید آدینه یک کلمه کاملا فارسی است. انتخاب این نام برای این مسجد می تواند دلیلی بر این باشد که در زمان ساخت این منطقه کلمات عربی رایج نبوده است. زیرا مردم اخیرا به اسلام گرویده اند و هنوز هم تعداد زیادی از پیروان دین زرتشتی هستند که از کلمات غیر تازی استفاده می کنند. در قرون اولیه اسلامی اقامه نماز جمعه اهمیت زیادی داشت، اما از آنجایی که استفاده از کلمات عربی رایج نبود، این بنا را آدینه نامیدند.

شواهد دوم مربوط به شخصی به نام نصیر کبیر است که در اواخر قرن سوم به حصوم یا رودسر کنونی سفر کرد. به گفته ابن اثیر بسیاری از مردم گیلان و دیلمان دعوت این شخص را برای پیوستن به مذهب تشیع پذیرفتند و در نتیجه این پذیرش مسجد رودبارک اشکور و مسجد گیلکجان (از روستاهای حاشیه رودسر) ساخته شد. روستای جواهرده در فاصله چند قدمی حسام قرار دارد، بنابراین احتمال می رود که برپایی این مسجد یکی از آثار پیوستن مردم این منطقه به مذهب شیعه باشد.

روایت سومی هم هست که می گوید جانشینان حسن صباح در سال 590 هجری قمری پنجاه سال بر حومه حسام حکومت کردند. این افراد همیشه تاکید داشتند که بیشتر از کلمات فارسی استفاده شود و کمتر از کلمات عربی استفاده شود. بنابراین مسجد آدینه می تواند یکی از آثار دوره اسماعیلیه باشد. آخرین بازسازی این مسجد به سال 1045 هجری قمری برمی گردد که توسط ملاشریف معروف به شل آخوند انجام شده است. این مرد در محل این مسجد به دنیا آمد و از بزرگ ترین علمای زمان خود بود.

گل آرایی سالانه در مسجد آدینه

یکی از آداب و رسومی که همه ساله در این مسجد انجام می شود و تقریباً هم قدمت این مکان مذهبی دارد، گل آرایی است. این مراسم در واقع یک مراسم مذهبی است که به گلکار مسجد آدینه معروف است. از ویژگی های بارز این جشن، پوشیدن لباس های نو است.

در واقع جشن گل در این مسجد شبیه تیزده بدر است به طوری که تعداد زیادی از مردم این منطقه از بقالی گرفته تا سبزی فروشان، لباس فروشان و… دور هم جمع می شوند و جشن می گیرند. همه می توانند در این مراسم شرکت کنند، به همین دلیل در گذشته که تمرکز بیشتری بر اجرای این آیین مذهبی بود، بسیاری از مردم مازندران و گیلان برای شرکت در این مراسم به این منطقه سفر می کردند.

در روز جمعه مرداد ماه که معمولا قبل از اواسط این ماه است، گل آرایی مسجد آدینه انجام می شود. روستائیان و دامداران این منطقه و نواحی مجاور این مراسم را برای برکت محصول خود و سلامتی خانواده هایشان انجام می دهند. نحوه ساخت گل ها به این صورت است که کشاورزان حیوانات خود را شیر می دهند و به جای آب با گل ها مخلوط می کنند. از آنجایی که این مراسم مذهبی است و در مکان مذهبی انجام می شود، تمام مراحل اختلاط شیر با گل همراه با سلام و صلوات است.

پس از آماده سازی این سازند، همه افراد فارغ از پیر یا جوان، زن یا مرد، آستین ها را بالا زده و شروع به تزیین این مسجد می کنند. به قول مردم این منطقه: این مسجد از هر ناپاکی بیرون می آید!

فعالیت های دیگری نیز در روز گل آرایی در مسجد آدینه انجام می شود. به عنوان مثال، یک بازار سنتی در حاشیه مسجد برپا شده است که هر کسی می تواند محصولات خود را بخرد یا بفروشد. از دیگر فعالیت هایی که در گذشته های دور انجام می شد می توان به شکار مار و لافندبازی اشاره کرد. در لافند بازی مردی با صورت سیاه و لباس خنده دار شروع به پریدن می کند تا مردم را بخنداند.