کاخ چایخوران چالوس
کاخ چایخوران یکی از آثار تاریخی دوره پهلوی اول و اماکن گردشگری چالوس است که در زمینی به مساحت 4000 متر مربع و شامل یک طبقه و زیرزمین ساخته شده است این بنا شامل دو ورودی اصلی است که در ضلع شرقی و غربی قرار گرفته است و فضاهای داخلی بنا از دو قسمت اصلی و خدماتی تشکیل شده است که توسط یک راهروی مرکزی به هم متصل شده اند این بنا با تزئینات گچبری زیبا تزئین شده است کاخ چایخوران در سال 1353 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
اگر قصد بازدید از این کاخ زیبا را دارید، باید به شهر جالب چالوس بروید این کاخ در میدان معلم چالوس یا میدان مخابرات و نزدیک جاده اصلی قرار دارد. سقف این بنا شیروانی است و مصالح اصلی به کار رفته در کاخ سنگ و آجر است همانطور که قبلا گفتیم این کاخ از دو قسمت و یک سرویس اصلی تشکیل شده است که قسمت اصلی آن شامل ایوان ستون دار شمالی، دو تالار مربع در قسمت جنوبی و یک تالار مستطیل شکل در قسمت شمالی- جنوبی است که با گچ بری های زیبا مشخص می شود کار کردن بخش خدمات کاخ که برای خادمان در نظر گرفته شده بود دارای دو اتاق، حمام و دو بالکن در ضلع شرقی و غربی کاخ است.
همچنین حوض بزرگی در خارج از کاخ وجود دارد که جلوه و زیبایی سقوط قصر در آب را دو چندان می کند در اطراف حوض و کاخ راه پله ای برای دسترسی وجود دارد زیرا کاخ در سطح بالاتری نسبت به سطح زمین قرار دارد مدیریت کاخ در گذشته بر عهده اداره میراث فرهنگی و گردشگری بود سپس مدتی از این کاخ به عنوان پادگان استفاده کردند اما اکنون این کاخ به بخش خصوصی واگذار شده و پس از بازسازی برنامه های جدیدی برای آن دارند.
قدمت کاخ چایخوران به دوره رضاشاه باز می گردد مساحت این عمارت حدود 4000 متر مربع است و بر روی تپه ای واقع شده است محوطه این کاخ سرسبزتر از مناطق اطراف است و به همین دلیل مردم آن را به عنوان کاخ می شناسند. به دلیل علاقه رضاشاه به سبک معماری اروپایی، دستور ساخت این کاخ را به سبک معماری اروپایی داد با بازدید از این کاخ متوجه می شوید که کاخ چای خوران چالوس نسبت به سایر کاخ های دوره قاجار و پهلوی مراسم کمتری دارد با این حال گچ بری ها و کاشی کاری های زیبای به کار رفته در کاخ بسیار چشم نواز است.
این بنای تاریخی از یک طبقه و یک زیرزمین تشکیل شده است کاخ دارای دو ورودی اصلی در ضلع شرقی و غربی است فضای داخلی نیز از دو قسمت اصلی و خدماتی تشکیل شده است که توسط یک راهرو به یکدیگر متصل شده اند در گذشته حوض بزرگ و آبنما یکی از اجزای ضروری کاخ شاهان بوده است که در مقابل کاخ چایخوران حوض بزرگی به چشم می خورد که زیبایی این منطقه را افزایش می دهد همچنین به دلیل عدم توجه به این بنا، مدتی کاخ شاهان به ویرانه تبدیل شد و سرانجام در سال 1353 مرمت و به شماره 1045 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
خیابان چالوس مملو از جاذبه های طبیعی و تاریخی منحصر به فرد است که هر کدام ویژگی های منحصر به فردی دارند کاخ چایخوران دارای دو ورودی شرقی و غربی است و فضای داخلی بنا از دو تالار اصلی و محوطه خدماتی تشکیل شده است یک طبقه و در شمال کشور واقع شده است قسمت اصلی این کاخ از دو تالار مربع شکل و یک بالکن ستون دار و یک تالار مستطیل شکل دیگر در جهت شمال و جنوب تشکیل شده است.
سالن مستطیل شکل با گچ بری های منحصر به فرد تزئین شده است با توجه به اینکه فرنگی در دوره پهلوی به ایران سفر کرده است، معماری کشورهای فرنگی در آن به وضوح دیده می شود قسمتی که برای خادمان خود در نظر گرفته بودند دارای دو اتاق خواب، آبدارخانه و دو ایوان در شرق و غرب بود. نمای بیرونی کاخ چایخوران با کاشی کاری های زیبا تزئین شده است مصالح اولیه برای ساخت این کاخ شامل آجر و سنگ است، پوشش سقف به شکل شیروانی ساخته شده و تراس کاخ به شکل خاصی حصار کشی شده است.